Treftadaeth Wrecsam

Y mis diwethaf lansiwyd arolwg cyhoeddus ledled Cymru i’n helpu i ddylunio atyniad newydd sbon sy’n dod i ganol tref Wrecsam.

Mae Cyngor Wrecsam, mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru, yn ymgymryd ag ailddatblygiad mawr o adeilad Amgueddfa Wrecsam i greu Amgueddfa Bêl-droed Cymru ar y cyd ac Amgueddfa Wrecsam ar un safle.

Bydd yr Amgueddfa Bêl-droed newydd yn anelu at adrodd stori pêl-droed yng Nghymru, o’r clybiau, y cymunedau a’r cefnogwyr ledled y wlad, yr holl ffordd i fyny at y timau cenedlaethol a’u cyflawniadau hanesyddol.

Bydd Amgueddfa Wrecsam yn cael ei hadnewyddu fel rhan o’r prosiect a bydd yn cynnwys orielau newydd sbon sy’n archwilio hanes Wrecsam.

Dyluniwyd y cwestiynau yn yr arolwg i’n helpu ni i ddysgu mwy am bwy sy’n ymweld â’r amgueddfa, pwy sydd ddim, a pham.

Gofynnodd yr arolwg hefyd i bobl beth oedden nhw’n meddwl y mae’r Amgueddfa’n ei wneud yn dda, beth ellid ei wella a beth hoffent ei weld yn cael ei gynnwys yn yr Amgueddfa Bêl-droed newydd ac ailwampio Amgueddfa Wrecsam.

DEWCH I WEITHIO YM MAES GOFAL CYMDEITHASOL, ER MWYN EICH CYMUNED.

Yr hyn a ddywedasoch wrthym

Dyma rai o ganfyddiadau allweddol yr arolwg:

• Derbyniwyd 529 o ymatebion i gyd
• Roedd 51% o’r ymatebwyr wedi ymweld ag Amgueddfa Wrecsam o’r blaen
• Daeth y rhai a ymatebodd i’r holiadur o bob rhan o Gymru yn ogystal â rhai o Loegr.
• Roedd 75% o’r ymatebwyr yn ystyried eu hunain yn Gymry.
• Roedd 67% o’r ymatebwyr yn ddynion, a 33% yn fenywod.
• Roedd mwyafrif yr ymatebwyr rhwng 35-64 oed. Dim ond 5% oedd o dan 24 oed.

Canfu’r arolwg hefyd fod ….

• Roedd gan 80% o’r holl ymatebwyr ddiddordeb mewn ehangu cynnig hanes lleol craidd amgueddfa Wrecsam.
• Yn ogystal â hyn, roedd gan 84% o bobl ddiddordeb yn Amgueddfa Bêl-droed newydd Cymru.
• Mae memorabilia pêl-droed yn aml yn cael ei restru fel hoff arddangosion ymwelwyr, ochr yn ochr â hanes diwydiannol yr ardal a gwrthrychau penodol fel Colgyn Aur yr Wyddgrug a Dyn Brymbo.
• Pan ofynnwyd iddynt beth ellid ei wella, awgrymodd ymwelwyr fwy o arddangosfeydd cylchdroi ac ymweld, mwy o hysbysebu yn ogystal â gofod amgueddfa mwy a mwy disglair.
• Pan ofynnwyd iddynt beth fyddai’n annog pobl i ymweld â’r amgueddfa, yr ymatebion mwyaf cyffredin oedd arddangosfeydd rhyngweithiol ac atyniadol, a gweithgareddau a digwyddiadau gyda’r casgliad pêl-droed.
• Ychydig iawn o bobl oedd â diddordeb mewn datblygu sesiynau manwerthu neu addysg, ond awgrymodd 50% o bobl y byddai gwell cyhoeddusrwydd am yr amgueddfa a’r digwyddiadau yn eu gwneud yn fwy tebygol o ymweld â’r amgueddfa.

Darllenwch ymlaen i gael golwg fanylach ar y canlyniadau….

Ymwelwyr cyfredol yr Amgueddfa

Canfu’r arolwg fod ymwelwyr yn fwyaf tebygol o fod wedi dod i amgueddfa Wrecsam o Gymru, yn enwedig o’r ardal o amgylch yr amgueddfa a chod post Llandudno.

Mae ymwelwyr yn fwyaf tebygol o fod wedi dod ddiwethaf yn ddiweddar (o fewn y flwyddyn ddiwethaf neu’n union cyn y pandemig)

Mae’r rhan fwyaf o bobl wedi clywed am yr amgueddfa oherwydd eu bod yn byw yn lleol neu ar lafar ac argymhellion gan eraill.

Mae pobl sydd wedi ymweld o’r blaen wedi dod oherwydd diddordeb yn nhreftadaeth Wrecsam neu ddigwyddiad neu wrthrych penodol. Maent yn llai tebygol o fod wedi dod i ddifyrru eu hunain neu eu plant.

Mae pobl yn mwynhau’r casgliad ac mae’r cyfleusterau – yn enwedig y caffi – yn arbennig o boblogaidd. Mae arddangosfeydd dros dro hefyd yn derbyn canmoliaeth ac wedi annog pobl i ymweld sawl gwaith.

Mae memorabilia pêl-droed yn aml yn cael ei restru fel hoff arddangosion ymwelwyr, ochr yn ochr â hanes diwydiannol yr ardal a gwrthrychau penodol fel dyn yr Wyddgrug a dyn Brymbo.

Pan ofynnwyd iddynt beth ellid ei wella, awgrymodd ymwelwyr fwy o arddangosfeydd cylchdroi ac ymweld, mwy o hysbysebu yn ogystal â gofod amgueddfa mwy a mwy disglair.

Mwynhaodd y rhan fwyaf o bobl eu hymweliad, gan ei raddio naill ai’n rhagorol neu ychydig yn is na’r rhagorol.

Pobl sydd ddim wedi ymweld a’r amgueddfa

Roedd 47% o’r rhai nad oeddent wedi ymweld â’r amgueddfa o’r blaen wedi clywed am Amgueddfa Wrecsam.

Gofynnwyd hefyd i’r rhai nad oeddent yn ymwelwyr nodi’r rheswm pam nad oeddent erioed wedi ymweld ag Amgueddfa Wrecsam. Y rheswm mwyaf poblogaidd dros beidio ag ymweld oedd erioed wedi clywed am yr amgueddfa o’r blaen. Yn ogystal, nododd y rhai nad oeddent yn ymwelwyr yn aml eu bod naill ai nad oedd erioed wedi digwydd iddynt ymweld, neu eu bod yn teimlo bod yr amgueddfa yn rhy bell i ffwrdd neu’n anodd ei chyrraedd.

Y dyfodol

Roedd gan 80% o’r holl ymatebwyr ddiddordeb mewn ehangu cynnig hanes lleol craidd amgueddfa Wrecsam.

Yn ogystal â hyn, roedd gan 84% o bobl ddiddordeb yn Amgueddfa Bêl-droed newydd Cymru.

Pan ofynnwyd iddynt beth fyddai’n annog pobl i ymweld â’r ymatebion mwyaf cyffredin oedd arddangosfeydd rhyngweithiol ac atyniadol, a gweithgareddau a digwyddiadau gyda’r casgliad pêl-droed.

Ychydig iawn o bobl oedd â diddordeb mewn datblygu sesiynau manwerthu neu addysg, ond awgrymodd 50% o bobl y byddai gwell cyhoeddusrwydd am yr amgueddfa a’r digwyddiadau yn eu gwneud yn fwy tebygol o ymweld â’r amgueddfa.

Yn gyffredinol, derbyniwyd y syniad o gynnydd mewn digwyddiadau (yn ymwneud â phêl-droed ac â threftadaeth Wrecsam) yn gadarnhaol gyda rhai atebion ysgrifennu i mewn yn awgrymu gweithgareddau’n amrywio o arddangosfeydd celf i ddigwyddiadau comedi a siaradwyr gwadd.

Roedd hygyrchedd lleoliad yn amlwg iawn mewn atebion, gyda sylwadau ar sut yr awgrymwyd bod gwell cysylltiadau trafnidiaeth â’r amgueddfa a chynnydd o bethau i’w gwneud yn yr ardal, i annog ymweliadau yn y dyfodol.

Dywedodd y Cynghorydd Hugh Jones: “Diolch yn fawr i bawb a ymatebodd i’r arolwg gan Wrecsam a phob rhan o Gymru. Fel y dengys y canlyniadau, mae’r diddordeb yn yr Amgueddfa Bêl-droed newydd yn parhau i dyfu ledled y wlad ac mae’r ystod eang o ymatebion wedi rhoi llwyfan rhagorol inni ddechrau datblygu syniadau gyda’r tîm dylunio.

Rydyn ni’n gobeithio y bydd yr atyniad newydd cyffrous hwn yn denu llawer o ymwelwyr newydd i ganol tref Wrecsam yn y dyfodol, gan gefnogi ein heconomi leol a thynnu sylw at ein diwylliant a’n treftadaeth leol ochr yn ochr â stori pêl-droed yng Nghymru. ”

Beth fydd yn digwydd nesaf

Mae canlyniadau’r arolwg bellach yn cael eu trafod gyda’r tîm dylunio a byddant yn helpu i lywio’r cynigion cynnar ar gyfer yr Amgueddfa Bêl-droed newydd ac Amgueddfa Wrecsam wedi’i hailwampio.

Mae gwireddu Amgueddfa Bêl-droed i Gymru yn Wrecsam wedi dod gam yn nes gyda phenodiad y tîm dylunio.

Bydd Haley Sharp Design (hsd), ynghyd â’r penseiri Purcell a syrfewyr meintiau MDA Consulting, yn gweithio gyda Chyngor Wrecsam a Llywodraeth Cymru i ddatblygu dyluniadau’r amgueddfa newydd cyn i’r gwaith adeiladu ddechrau yn 2022.

Cyfarfod â’r tîm

Mae hsd yn ddylunwyr deongliadol o’r radd flaenaf sydd â bron i 40 mlynedd o brofiad yn arwain prosiectau ailddatblygu amgueddfeydd sy’n canolbwyntio ar ymwelwyr. Ymhlith y prosiectau treftadaeth eraill maen nhw wedi gweithio arnyn nhw mae Canolfan Ymwelwyr Côr y Cewri, Amgueddfa’r Aifft yn Cairo, a Pharc y Wladwriaeth Ffosiliau Oes yr Iâ yn Las Vegas. Mae eu profiad yn gweithio yng Nghymru yn cynnwys Big Pit: Amgueddfa Lofaol Cymru, Safle Treftadaeth y Byd Blaenafon a Chastell Aberteifi.

Dywedodd David Donoghue, Cyfarwyddwr Creadigol hsd: “Rydym yn falch o fod yn gweithio gyda Chyngor Wrecsam, Llywodraeth Cymru a chymunedau ledled Cymru i ddatblygu profiad amgueddfa newydd, deinamig i alluogi pawb i ymgysylltu’n weithredol â’u treftadaeth. Ni allwn aros i ddechrau archwilio’r straeon a’r casgliadau cyfoethog, ac i greu cynigion trawiadol a chyffrous. ”

Mae Purcell yn un o brif arferion dylunio’r byd gyda mwy na 70 mlynedd o brofiad fel penseiri, uwchgynllunwyr ac ymgynghorwyr treftadaeth. Mae hyn yn cynnwys profiad gydag adeilad presennol yr amgueddfa, ar ôl ysgrifennu cynllun cadwraeth ar gyfer yr adeilad yn 2005.

Dywedodd Cydymaith Purcell, Jane Roylance: “Mae Purcell yn falch iawn o gael y cyfle i barhau i weithio gyda Chyngor Wrecsam, gan gefnogi hsd a noddwyr y prosiect i gyflawni eu gweledigaeth ar gyfer Amgueddfa bêl-droed yng Nghymru ac ar gyfer Amgueddfa Wrecsam; adeilad eiconig yng nghanol Wrecsam hanesyddol. ”

Mae MDA Consulting yn ymgynghoriaeth eiddo ac adeiladu rhyngwladol a ddathlodd eu 70fed flwyddyn o fasnachu yn 2021. Mae gan MDA brofiad helaeth o weithio yn y sector treftadaeth ac yn y gorffennol buont yn rhan o brosiectau gydag Amgueddfa Genedlaethol Cymru. Ymhlith y prosiectau treftadaeth nodedig eraill y mae MDA wedi gweithio arnynt mae Palas Alexandra, Amgueddfa Llundain, Amgueddfa Sir Dorset, Canolfan Ymwelwyr Côr y Cewri a Louvre Abu Dhabi.

Dywedodd y Rheolwr Gyfarwyddwr, Steve Jones: “Mae MDA Consulting yn falch iawn o fod yn rhan o’r tîm i helpu i gyflawni’r prosiect newydd cyffrous hwn ar gyfer Cymru a Wrecsam.”

‘Cynnydd go iawn yn cael ei wneud ‘

Bydd yr Amgueddfa Bêl-droed newydd wedi’i lleoli yn adeilad Amgueddfa Wrecsam ar Stryd y Raglaw yng nghanol y dref.

Bydd gwaith adnewyddu mawr yn cael ei wneud fel y gall yr Amgueddfa Bêl-droed ac Amgueddfa Wrecsam fodoli ochr yn ochr.

Dros yr ychydig fisoedd nesaf, bydd y tîm yn gweithio gyda’r cyhoedd a rhanddeiliaid i ddatblygu dyluniad yr amgueddfa newydd, ynghyd â’i gyfleusterau ymwelwyr a’i raglenni cyhoeddus. Yn ogystal â’r amgueddfa bêl-droed newydd, bydd arddangosfeydd Amgueddfa Wrecsam hefyd yn cael eu hadnewyddu a’u hehangu fel rhan o’r prosiect.

Dywedodd Dirprwy Weinidog Newydd Llywodraeth Cymru sy’n gyfrifol am y Celfyddydau a Chwaraeon Dawn Bowden, “Rwy’n falch iawn o weld bod cynnydd gwirioneddol yn cael ei wneud nawr gyda’r prosiect arwyddocaol iawn hwn i Wrecsam a Gogledd-ddwyrain Cymru ac edrychaf ymlaen at weithio gyda Chyngor Wrecsam ar y datblygiad cyffrous hwn.”

‘Atyniad newydd o bwys i ganol tref Wrecsam’

Dywedodd Aelod Arweiniol Pobl Cyngor Wrecsam – Cymunedau, Partneriaethau Amddiffyn y Cyhoedd a Diogelwch Cymunedol, y Cynghorydd Hugh Jones: “Bydd yr Amgueddfa Bêl-droed newydd yn atyniad newydd gwych i ganol tref Wrecsam, gan ddenu ymwelwyr o bob cwr o’r wlad a thu hwnt. Bydd yn adrodd stori pêl-droed yng Nghymru yn ei holl amrywiaeth, o’r clybiau a’r cefnogwyr ledled y wlad, yr holl ffordd i fyny at y timau cenedlaethol a’u cyflawniadau hanesyddol.

“Rydym yn falch iawn o groesawu Haley Sharp Design ac edrychwn ymlaen at weld y prosiect cyffrous hwn yn dod yn ei flaen wrth inni symud tuag at gam nesaf ei ddatblygiad.”

Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor Wrecsam, Ian Bancroft: “Mae penodi tîm dylunio mor gryf o’r radd flaenaf yn adlewyrchu ymrwymiad y Cyngor a Llywodraeth Cymru i greu amgueddfa a fydd yn cydnabod pwysigrwydd pêl-droed yng Nghymru a sicrhau lle Wrecsam fel cartref ysbrydol pêl-droed yng Nghymru.

“Daw’r cam sylweddol hwn ymlaen i’r prosiect ar adeg hynod gyffrous i gefnogwyr pêl-droed yma yn Wrecsam ac ar draws Cymru. Rydym yn llongyfarch y tîm cenedlaethol am eu cyflawniadau gwych yr haf hwn ac am ychwanegu pennod wefreiddiol arall at hanes pêl-droed Cymru.”